Võ cổ truyền Bình Định dòng chảy di sản

Thứ năm - 13/02/2025 09:04

Với sự trân trọng vốn quý của dân tộc, sự chung tay của các cấp, ngành và sự tâm huyết của các thế hệ võ sư, võ sinh, võ cổ truyền Bình Định tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ, tạo được vị trí vững chắc và trở thành phần quan trọng trong đời sống, sinh hoạt của người dân đất Võ…
Tính chuyện “xuất khẩu” võ sư
Hiện nay, ở hầu khắp các địa phương tại Bình Định, không quá khó để bắt gặp hình ảnh các võ sư, lão võ sư miệt mài truyền dạy những bài võ đặc trưng của môn phái cùng nhiều đòn thế “bí truyền”. Với họ, dạy võ không phải để mưu sinh, mà là sứ mệnh gìn giữ tinh hoa của cha ông.
Những người đam mê võ hay chỉ đơn giản là thường xuyên góp mặt ở các hội cờ người do TX An Nhơn tổ chức vào dịp tết Nguyên đán hằng năm đều không khỏi ngưỡng mộ, ấn tượng với hình ảnh lão võ sư Lê Xuân Cảnh chỉ huy võ sinh biểu diễn thuần thục những động tác đẹp mắt sau lệnh “sát” từ các kỳ thủ. Nhiệt huyết của lão võ sư này vẫn chưa hề vơi, dù năm nay ông đã sắp sang tuổi 90.

Lớp võ cổ truyền do võ sư Hồng Kha mở tại xã Phước An (huyện Tuy Phước) thu hút đông đảo võ sinh trẻ luyện tập. Ảnh: KIỀU VY

Theo dõi phong trào võ cổ truyền, nhiều người dễ dàng nhận ra “chất lửa” từ võ sư Hồng Kha (TP Quy Nhơn), khi tổ chức các đêm võ đài ở những địa bàn xa xôi, không chỉ trong tỉnh mà mở rộng đến khu vực Tây nguyên. Ông còn “phổ cập” võ cổ truyền đến những khu vực gần như chưa có phong trào, để rồi phát hiện ra những tài năng người dân tộc thiểu số, huấn luyện, đào tạo họ trở thành những võ sĩ thành danh ở đấu trường quốc gia…
Năm 2024, Liên đoàn Võ thuật cổ truyền Việt Nam đã áp dụng luật thi đấu mới ở các giải quốc gia. Trong đó, đáng chú ý là việc bổ sung các nội dung thi đấu quyền thuật dành cho võ sư từ 41 - 60 tuổi. Với lực lượng dồi dào sẵn có, đoàn Bình Định tham gia đầy đủ các nội dung mới, góp phần giành được thành tích nhất toàn đoàn.
Sau nhiều năm “kèn cựa” vị trí dẫn đầu tại các giải quốc gia, đến nay, đoàn VĐV đất Võ mới tạo được cách biệt lớn với đoàn đứng nhì TP Hồ Chí Minh về số HCV. Sự cuồng nhiệt thể hiện ở chỗ, tại các giải đấu đó, không ít võ sư Bình Định khi đến địa điểm thi đấu nhưng cũng chỉ làm… CĐV. Nguyên nhân là một số nội dung không có đủ VĐV tham gia để tổ chức thi đấu, bên cạnh đó, khi biết khó tranh chấp huy chương với các võ sư Bình Định, VĐV các đoàn chuyển sang nội dung khác để tìm kiếm cơ hội rõ ràng hơn. Chính vì vậy, một số người nói vui rằng Bình Định nên có kế hoạch “xuất khẩu” võ sư, do vẫn còn rất nhiều thầy có khả năng tranh chấp thứ hạng cao.
Lan tỏa sâu rộng võ cổ truyền
Chủ trương đưa võ vào trường học đã được các cấp, ngành liên quan thực hiện đồng bộ trong những năm qua, góp phần tạo được sức lan tỏa lớn, đưa công tác bảo tồn và phát triển võ cổ truyền Bình Định lên một tầm cao mới. Để tăng thêm hiệu quả cho công tác huấn luyện võ thuật trong trường học, hệ thống các giải đấu lần lượt được ra đời và duy trì. Sau khi xây dựng hệ thống giải trong chương trình Hội khỏe Phù Đổng các cấp với những nội dung thi đấu quyền thuật từ cấp cơ bản, mới đây, nội dung đối kháng đã được bổ sung vào chương trình thi đấu, dần xóa bỏ cái nhìn hạn hẹp của không ít người, khi cho rằng võ cổ truyền chỉ là… võ múa. Nhiều võ sĩ xuất thân từ võ cổ truyền đã khẳng định được tên tuổi bằng thành tích ấn tượng ở những giải quốc gia, quốc tế, khi phát triển các môn võ khác trên nền võ cổ truyền.

Chủ trương đưa võ cổ truyền vào trường học giúp các đơn vị, địa phương luôn có sẵn lực lượng võ sinh biểu diễn, thi đấu tại các sự kiện, giải đấu. Ảnh: NGUYỄN DŨNG

Không chỉ phát triển mạnh trong hệ thống trường học, các võ đường, CLB, võ cổ truyền còn hiện diện ở các sân chùa, gần đây phát triển mạnh mẽ trong LLVT, với sự xuất hiện theo cách “chính quy” của CLB võ thuật Bộ CHQS tỉnh. Việc xây dựng giáo án với các đòn thế dùng trong tự vệ và chiến đấu đang được các võ sư nghiên cứu, nhằm đem lại hiệu quả cao nhất khi triển khai tập luyện tại các đơn vị.
Theo thống kê từ Trung tâm Võ thuật cổ truyền Bình Định, hiện trên địa bàn tỉnh có 162 võ sư, HLV đang hoạt động, cùng gần 4.500 võ sinh thường xuyên tập luyện. Bên cạnh đó, có hơn 8.000 học sinh tập luyện ở các chương trình ngoại khóa tại các trường học. Những con số kể trên cho thấy di sản võ cổ truyền đang được nâng niu, gìn giữ một cách đặc biệt.
Kết nối các dòng võ
Bằng con đường ngoại giao văn hóa, nhiều năm qua, các võ sư Bình Định thường xuyên sang các quốc gia châu Âu, châu Phi để củng cố, cập nhật và nâng cao kỹ năng tập luyện cho võ sư, võ sinh, tạo sợi dây kết nối và sức lan tỏa võ Bình Định ra thế giới.

Nhiều tiết mục võ thuật được dàn dựng mang đậm tính truyền thống, do các võ sinh võ cổ truyền biểu diễn để lại ấn tượng mạnh với khán giả và du khách. Ảnh: NGUYỄN DŨNG

Ngót 30 năm “đi đi về về” giữa Việt Nam - Pháp - Thụy Sỹ cùng một số nước châu Phi như một “đại sứ” võ cổ truyền, võ sư Nguyễn Văn Cảnh (Trung tâm Võ thuật cổ truyền Bình Định) thấy rõ sự phát triển của các môn phái võ cổ truyền Việt Nam tại các quốc gia. Võ sư Nguyễn Văn Cảnh chia sẻ: “Qua từng giai đoạn, số lượng võ sinh ngày một tăng lên, hệ thống tổ chức ngày càng bài bản, số quốc gia có sự hiện diện của võ cổ truyền Việt Nam ngày càng nhiều, tôi không khỏi cảm thấy tự hào khi được đóng góp chút công sức cho việc quảng bá, lan tỏa tinh hoa của dân tộc đến với các quốc gia khác”.
Võ cổ truyền Bình Định đã trải qua quá trình phát triển với nhiều cung bậc thăng trầm, nhưng dù ở thời điểm nào, danh tiếng võ Bình Định vẫn khẳng định được giá trị nguyên bản. Cũng vì vậy mà từ xưa đến nay, các võ sư danh tiếng đều có vài ba đệ tử từ trong Nam ngoài Bắc xin được “cùng ăn, cùng ở, cùng tập” để lĩnh hội những chiêu thức bí truyền. Rồi từ đó, các môn phái có nguồn gốc Bình Định đã có mặt ở hầu khắp các địa phương trong cả nước.
Để tạo sự gắn kết giữa các dòng võ phái trong và ngoài nước, thúc đẩy phong trào tập luyện trong mọi tầng lớp nhân dân, nhiều chương trình, hoạt động ý nghĩa được tổ chức thường xuyên trên đất Võ. Qua đó, góp phần nâng cao công tác bảo tồn và phát huy võ cổ truyền Bình Định, xây dựng hồ sơ trình UNESCO ghi danh là di sản phi vật thể đại diện của nhân loại.

Tác giả: HOÀNG QUÂN

Nguồn tin: baobinhdinh.vn

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn